Selecteer een pagina

Home » COVID online meeting

COVID online meeting

Q&A Voorlichting COVID-19 infectie en vaccinatie bij patiënten met een aangeboren hartaandoening

Aanvulling vragen d.d. 2-4-2021

Opgesteld door een zestal cardiologen uit: UMC Groningen, RadboudUMC, UMC Utrecht, Erasmus MC, LUMC, Amsterdam UMC

– Zijn er redenen voor mensen met een aangeboren hartaandoening om zich niet te laten vaccineren?
Wij adviseren om het beleid en het advies van de RIVM hierin aan te houden t.a.v. individuele risicofactoren bij vaccinaties. Voor zo ver bekend zijn er geen redenen om u niet te laten vaccineren met een specifieke aangeboren hartaandoening

– Welke bijwerkingen kan het vaccin geven?
Actuele informatie over de potentiele bijwerkingen van de verschillende Covid vaccins vindt u hier.
Daar staat bijvoorbeeld genoemd (info d.d. 02/04/2021): De meest voorkomende bijwerkingen zijn een pijnlijke en soms wat gezwollen plek op uw arm daar waar u geprikt bent, moeheid, hoofdpijn, koorts. Ook kunt u last krijgen van spierpijn, misselijkheid en braken en gewrichtspijn

– Wanneer kom ik aan de beurt voor vaccineren?
Dit wordt landelijk bepaald door de RIVM en de overheid o.b.v. uw individuele risicofactoren en overige aandoeningen. Meer up to date informatie over de volgorde van Covid -vaccinaties vindt u hier.
Of vul de 6 vragen in op de site van de Rijksoverheid.
Op 20 april 2021 heeft Harteraad, mede namens de Patiëntenvereniging Aangeboren Hartafwijkingen, een brief gestuurd naar demissionair minister Hugo de Jonge met de oproep mensen jonger dan 60 jaar met een hoog risico eerder te vaccineren. Lees hier de brief.

– Door wie word ik gevaccineerd?
Volgens de planning van het RIVM zult u via de huisarts worden gevaccineerd.

– Voor welk vaccin kom ik in aanmerking?
U komt in aanmerking voor elk vaccin zoals dat door het EMA (European Medicines Agency) is goedgekeurd. Op dit moment zijn dat Astrazeneca, BioNTech/Pfizer en Moderna. Belangrijk om hierbij op te merken is dat er vooralsnog geen keuzevrijheid is wat betreft vaccins.

– Moet ik mijn huisarts bellen voor de oproep?
Nee, u zult worden opgeroepen om een afspraak te maken.

– Hoe gaat het vaccineren in zijn werk?
De vaccinaties worden gegeven door artsen, verpleegkundigen en doktersassistenten. Verpleegkundigen en doktersassistenten mogen alleen vaccineren als zij daarvoor zijn aangewezen door een arts, een verpleegkundig specialist Algemene gezondheidszorg of een physician assistent. Doktersassistenten mogen alleen vaccineren in aanwezigheid van een arts.
Als u behandeld wordt met bloed verdunnende medicijnen kunt u meestal gewoon gevaccineerd worden. Soms is overleg met de trombosedienst nodig over het juiste tijdstip van vaccineren en de plek waar u geprikt wordt. Geef daarom bij het maken van de afspraak aan welke bloedverdunners u gebruikt.
Het vaccin wordt in principe in de spier van de schouder gespoten. Bij patiënten die (sterke) bloedverdunners nemen, wordt het aangeraden om minstens 2 minuten na het zetten goed af te drukken. Geef dit van tevoren aan, voordat ze het vaccin zetten.

– Hoe effectief is het vaccin?
Vaccins van Pfizer/BioNTech (Comirnaty) en Moderna
Deze vaccins zijn meer dan 90% effectief in het voorkomen van ziekte door het coronavirus. Dit betekent dat er in een groep gevaccineerde mensen 90% minder mensen coronaklachten krijgen dan in een (even grote) groep mensen die niet gevaccineerd zijn. Uit de onderzoeken blijkt dat mensen die na een vaccinatie toch COVID-19 kregen, minder ernstig ziek werden. De vaccins werken goed bij mensen van 65 jaar en ouder.

Vaccin van AstraZeneca
Het vaccin is 60-80% effectief in het voorkomen van ziekte door coronavirus. Dit betekent dat er in een groep gevaccineerde mensen 60-80% minder mensen coronaklachten krijgen dan in een (even grote) groep mensen die niet gevaccineerd zijn. Het vaccin beschermt vooral goed tegen ernstige ziekte. Onder gevaccineerde mensen zijn er 90% minder ziekenhuisopnames dan onder ongevaccineerde mensen.
Recent wetenschappelijk onderzoek laat zien dat de vaccins van AstraZeneca goed werken bij mensen ouder dan 65 jaar. De Gezondheidsraad adviseert daarom om de vaccins van AstraZeneca ook voor die groep mensen in zetten.

– Met wie moet ik contact hebben als ik twijfel om te laten vaccineren?
De huisarts is in principe het eerste aanspreekpunt. Die kan met u kijken waarom u twijfelt, zo nodig helpen met uw vragen, of helpen waar u de antwoorden op uw vragen kunt vinden. Als het specifiek vragen zijn rondom uw hartaandoening, dan kunt u uiteraard met uw behandelend cardioloog contact opnemen. Ook is de website van het RIVM behulpzaam in het geven van informatie over de vragen die bij u opkomen rondom vaccinatie

– Waar kan ik informatie vinden over de verschillende vaccins?
Overzichtelijke informatie over de verschillende vaccins is te vinden via de website van de Rijksoverheid

– Tot welke risicogroep worden patiënten met aangeboren hartaandoening genoemd?
Patiënten met een aangeboren hartaandoening behoren tot de groep ‘andere medische risicogroepen’.

– We hebben gehoord dat je als hartpatiënt via je behandelend specialist voorrang kunt krijgen op vaccineren. Is dit zo? En zo ja, voor welke ziekte/specifieke hartpatiënt geldt dit?
Dit klopt niet helemaal. Het RIVM heeft risicogroepen opgesteld (groep A en B). Onder risicogroep A vallen mensen met een ernstig gestoorde afweer. Binnen de cardiologie vallen alleen de mensen met een harttransplantatie hieronder. Deze mensen worden in het ziekenhuis gevaccineerd. Onder risicogroep B vallen mensen met ‘een chronische stoornis van de hartfunctie’. Het merendeel van de mensen die onder behandeling zijn van een cardioloog valt hieronder. Volgens het RIVM is te verwachten dat deze groep in mei gevaccineerd zal worden. De vaccinatie zal via de huisarts plaatsvinden.

– Sommige congenitaal patiënten staan klaarblijkelijk op een reservelijst bij de eigen huisarts en worden toch zo nu en dan opgeroepen het vaccin te komen halen. Hoe kan dit? (Hoe) kan ik dit voor mijzelf regelen?
De huisartsen vaccineren de patiënten die in de “andere medisch risicogroep” vallen. Zij zullen oproepen als zij vaccins tot hun beschikking hebben.

– Als volwassen congenitaal patiënt koop ik met het PGB/WMO een hulp aan huis/schoonmaak. Dit beroep valt onder zorgverlener en is inmiddels gevaccineerd. Hoe kan het dan zo zijn dat ik als kwetsbare nog geen oproep heb ontvangen?
Dat heeft te maken met de vaccinatiestrategie zoals die door de overheid is bepaald, op advies van de Gezondheidsraad (niet het OMT). De vaccinatiestrategie die in Nederland wordt gehanteerd is gericht op
a) het terugdringen van sterfte (door het vaccineren van medisch (hoog-)risicogroepen);
en deels
b) het voorkomen van maatschappelijk ontwrichting (door het vaccineren van gezondheidsmedewerkers, waaronder thuiszorgmedewerkers met veel verschillende cliënt contacten).

De vaccinatievolgorde van zorgmedewerkers vindt plaats volgens het schema, zoals te vinden op deze site.

– Waarmee of waaraan kunnen wij als patiënten organisaties tezamen met de beroepsvereniging werken aan de beeldvorming van patiënten met een aangeboren hartaandoening (sommigen voelen zich “vergeten”)?
Uw cardioloog is u zeker niet vergeten. Maar wij hebben geen invloed op de vaccinatiestrategie. In de huidige strategie staan mensen met een chronische stoornis in de hartfunctie (“andere medische risicogroep”) gepland voor vaccinatie in mei 2021 door de huisarts. Mocht uw huisarts niet op de hoogte zijn van uw hartaandoening, kan uw cardioloog de benodigde informatie geven.

– Wie bepaalt de vaccinatie strategie?
De gezondheidsraad bepaalt de vaccinatie strategie en adviseert dit de regering. Dus zij bepalen. Het OMT bepaalt de vaccinatie strategie dus niet.

– Welke vaccinatie strategie is er?
 Er zijn 3 strategieën: (1 wordt gevolgd, en deels drie (=vaccinatie van gezondheidsmedewerkers)
a. terugdringen sterfte
b. terug dringen verspreiding COVID
c. voorkomen maatschappelijk ontwrichting

– Heeft het zin om bij de NVVC aan te kloppen?
Nee, zij bezitten al een document en gaan er verder niet over.

– Moet ik mijn cardioloog vragen een brief te sturen?
Nee, want die heeft geen invloed op de strategie

– Mag ik naar buiten of moet ik drukke plekken vermijden?
Naar buiten gaan is ontzettend belangrijk: geen mens kan zonder beweging of menselijke contacten. Drukke plekken mijden is verstandig: maak uw wandeling in een rustig gebied en kies gunstige tijdstippen waarop er weinig drukte is. Het is zowel voor uw lichaam als voor uw hoofd van groot belang om buiten te komen en te bewegen met inachtneming van de geldende maatregelen

– Wat is de kans op ernstig verloop van een covid-19 infectie?
De kans op ernstig COVID bij mensen met een aangeboren hartaandoening is ongeveer vergelijkbaar met de algemene bevolking. Wel heeft onderzoek aangetoond dat mensen met cyanose (laag zuurstofgehalte in het bloed) of pulmonale arteriële hypertensie (hoge bloeddruk in de longen) of hartfalen een hoger risico hebben op een ernstig ziektebeloop.

– Hoe zit het met de doelgroep 16-17 jarigen, die niet in aanmerking komt voor een vaccinatie?
De vaccinaties zijn op dit moment alleen goedgekeurd voor mensen vanaf 18 jaar. Dat betekent dat 16- en 17-jarigen geen vaccinatie krijgen. Er lopen op dit moment wetenschappelijke onderzoeken om te toetsen hoe veilig en effectief de huidige vaccins zijn bij mensen onder de 18 jaar.

Stel je vraag
Maak je je zorgen over het vaccineren of heb je vragen over het coronavirus? Of heb je andere vragen? Stuur een mail naar info@aangeborenhartafwijking.nl
Wij sturen je vraag door en zullen deze persoonlijk beantwoorden of toevoegen aan de Q&A.

Q&A Online voorlichting COVID-19 infectie en vaccinatie bij patiënten met een aangeboren hartaandoening.

Samenvatting van gestelde vragen met bijbehorende antwoorden  

RISICO IN GEVAL VAN COVID-19 INFECTIE:

In de presentatie werden de resultaten weergegeven van de huidige Europese registratie van COVID-19 infecties bij patiënten met een aangeboren hartaandoening. Deze registratie geeft niet het complete beeld van alle COVID-19 infecties bij patiënten met een aangeboren hartaandoening. We moeten het doen met de gegevens die verzameld zijn. In deze registratie is niet gekeken naar patiënten met een hartspierziekte, pacemaker of ICD. Aangeboren hartaandoeningen worden ingedeeld in:

  1. Milde aandoeningen, bijvoorbeeld een milde hartklepafwijking, een klein ASD of VSD of ductus, of op jonge leeftijd gecorrigeerde milde afwijkingen, waarbij er geen restafwijkingen zijn. In het algemeen wordt geen medicatie voor het hart gebruikt en is controle laag-frequent (minder vaak dan eens per jaar).
  2. Matige complexe aandoeningen, dit is de grootste groep aandoeningen: alle afwijkingen die niet mild of complex zijn. Bijvoorbeeld tetralogie van Fallot, transpositie van de grote vaten na arteriële switch operatie, een groot ASD of VSD, aortaverwijding of een coarctatie. Ook patiënten met een goed functionerende hartklepprothese (een kunstklep of biologische hartklep) vallen in deze groep.
  3. Complexe aandoeningen, zoals patiënten met een hoge bloedruk in de longen, chronische lage zuurstofsaturatie (< 90%), één kamer hart, Fontancirculatie, hartfalen.

Uit de registratie blijkt tot nu toe dat, naast de bekende risicofactoren voor een ernstig verlopende COVID-19 infectie (overgewicht/hoge bloeddruk/diabetes), een chronisch lage zuurstofsaturatie een extra risicofactor is. In het merendeel van de patiënten verloopt de infectie gelukkig mild.

Om de registratie en daarmee onze kennis van het beloop van COVID-19 infecties te verbeteren, is het advies om aan uw cardioloog te melden als u COVID-19 hebt gehad (dus ook bij een milde infectie!).

Vragen d.d. februari 2021
VACCINEREN

– Wel of niet vaccineren?
In principe adviseren we iedereen zich te laten vaccineren.

– Hebben we een keus in vaccin?
Het is antwoord is in principe nee. De overheid bepaalt, vooral op basis van beschikbaarheid in de tijd, voor welk vaccin iemand in aanmerking komt. Er zijn op dit moment geen aanwijzingen dat er voorkeur moet zijn voor een bepaald vaccin bij patiënten met een aangeboren hartaandoening.

– Krijgen hartpatiënten voorrang bij de vaccinatie?
Op dit moment is de vaccinatiestrategie voornamelijk gebaseerd op leeftijd. Vanuit de landelijke werkgroep voor cardiologen gespecialiseerd in aangeboren hartaandoeningen is een lijst opgesteld van patiënten die naar onze mening voorrang zouden hebben, mocht daar om gevraagd worden. Dit betreft de complexe aangeboren hartaandoeningen, zoals hierboven omschreven, aangevuld met patiënten die op de wachtlijst staan voor een operatie.

– Worden mensen met een biologische hartklep apart opgeroepen, net als mensen na een orgaantransplantatie?
Nee, bij een biologische hartklep wordt geen afweer onderdrukkende medicatie gebruikt, dus is er géén extra hoog risico zoals bij mensen die deze medicatie wel moeten gebruiken.

– Vaccinatie en medicatiegebruik
Gebruik van medicatie voor hartaandoeningen is geen contra-indicatie bij COVID-19 vaccinatie. U hoeft dus niet te stoppen met uw medicatie.

– Vaccinatie en bloedverdunners
Aangezien de COVID-19 vaccinatie in de spier wordt ingespoten, is er bij gebruik van bloedverdunners iets meer kans op een kleine bloeding. Indien mogelijk, geef uw vaccinatiedatum door aan de trombosedienst, zodat rekening gehouden kan worden met de dosering. Meld gebruik van bloedverdunners bij de vaccinatie, dan kan rekening gehouden worden met langer afdrukken van de spuitplek. Bloedverdunners waarbij geen trombosedienstcontrole is (zoals rivaroxaban, apixaban of edoxaban) kunt u blijven gebruiken. Bij twijfel, neem contact op met uw cardioloog.

– Als je COVID hebt doorgemaakt, moet je je dan ook laten vaccineren?
Ja, dat is zeker belangrijk. Het is niet zeker of je anders voldoende antistoffen hebt tegen een nieuwe infectie. Als de COVID-infectie minder dan 4 weken geleden is, is het advies om nog te wachten. Het idee is dat je lichaam dan nog bezig is met het maken van antistoffen en dat je een versterkte reactie op het vaccin kan krijgen. Vaccinatie kan dan weer vanaf 4 weken na de eerste symptomen.

– T.a.v. kinderen: vanaf welke leeftijd adviseren jullie om te vaccineren?
Er zijn geen gegevens bekend van de werking en bijwerkingen van het vaccin bij kinderen (mensen jonger dan 18 jaar). Daarbij is het zo dat kinderen, en zeker kleine kinderen, nauwelijks tot niet ziek worden van een eventuele Corona infectie, dus is vaccinatie daarom minder nodig. In een later stadium komt er mogelijk wel een programma waarbij ook kinderen gevaccineerd worden omdat ze naar alle waarschijnlijkheid wel een rol spelen in de verspreiding van het corona virus.

– Mag je je ook laten vaccineren tijdens een zwangerschap?
Uit studies zijn geen aanwijzingen gekomen dat een coronavaccinatie tijdens de zwangerschap nadelige gevolgen heeft. Maar omdat er nog weinig over bekend is, raden we het op dit moment voor de zekerheid nog af. Het advies is om je na de zwangerschap te laten vaccineren. Heb je gezondheidsproblemen waardoor je een hogere kans hebt om ernstig ziek te worden van corona? Dan zijn de voordelen van vaccineren tijdens de zwangerschap misschien groter dan de (theoretische) nadelen. Overleg met je arts of vaccinatie tijdens de zwangerschap toch beter is.

– Is er ook een max. leeftijd t.a.v. advies om te laten vaccineren?
Nee, vaccineren is voor iedereen belangrijk (met het voorbehoud zoals hierboven gemaakt voor kinderen)

– Hoe zit het met allergische reacties?
De kans dat een ernstige allergische reactie optreedt is erg klein. Maar het lijkt wel verstandig dat mensen die al eerder te maken hebben gehad met ernstige allergische reacties zich voorbereiden op de vaccinatie om de kans op zo’n reactie te beperken. Een ernstige allergische reactie (en dan gaat het dus niet over een plaatselijke huidreactie) kan er adrenaline gegeven worden (zoals een epi-pen bij bv een ernstige wespen allergie).

– Moet de vaccinatie ieder jaar herhaald worden?
Dat weten we nog niet, maar het is mogelijk dat de Corona vaccinatie iets gaat worden wat jaarlijks terugkeert.

– Is het een probleem als er langer dan 3 weken tussen beide vaccinaties zit?
Idealiter krijg je de tweede vaccinatie tussen 3 en 6 weken omdat hier de meeste ervaring mee is. Wat precies de effecten zijn van het geven van het 2de vaccin na 6 weken is niet bekend. Het gaat hier specifiek om het BioNtech/Pfizer (Comirnaty) vaccin.

– Is het een probleem als ik de 2e keer een ander vaccin krijg dan de 1e keer?
Dat weten we niet, maar waarschijnlijk niet. Wel heeft het de voorkeur om 2 x hetzelfde merk vaccin te krijgen. Maar als er eenmaal gevaccineerd is, wordt het risico op infectie veel kleiner en dan zou het moeten kunnen.

– Zijn na vaccinatie de beperkende maatregelen van de baan?
Helaas niet, ook na vaccinatie gelden voorlopig de maatregelen, zoals o.a. het dragen van een mondkapje, anderhalve meter afstand, goede handhygiëne en testen bij klachten.

Informatie over de COVID-vaccinaties zijn te vinden op de onderstaande website

Rijksoverheid
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-vaccinatie/vraag-en-antwoord/vragen-over-soorten-coronavaccins

RIVM
https://www.rivm.nl/covid-19-vaccinatie/covid19-vaccins

Harteraad – Dossier Corona
https://harteraad.nl/dossiers/corona

Bijwerkingscentrum Lareb
https://www.lareb.nl/vaccin-knowledge

Presentaties

Presentatie COVID-19 patiëntenvoorlichtingsavond februari 2021 – vd Zwaan
https://aangeborenhartafwijking.nl/wp-content/uploads/2021/03/COVID-19-patientenvoorlichtingsavond-feb-2021_vd-Zwaan.pdf

Presentatie COVID-19 patiëntenvoorlichting februari 2021 – vd Vugt – Hoeboer – Robbers
https://aangeborenhartafwijking.nl/wp-content/uploads/2021/03/COVID-19-patientenvoorlichtin-feb2021-vd-Vugt-Hoeboer-Robbers.pdf

Laatste nieuws