Cardioloog Daisy Marie Bouma – Van Westing besprak hoe vrouwenhart eruit ziet, het klachtenpatroon, hoe hormonale schommelingen het risico op hart- en vaatziekten kunnen beïnvloeden en beantwoordde vragen van deelnemers.
Op de community van Hart in shape kan worden nagepraat over het webinar en vragen worden gesteld.
Het webinar Vrouwenhart en Hormonen kan worden teruggekeken.
Een aantal vragen is niet beantwoord tijdens het webinar. Daisy Marie Bouma – Van Westing heeft hier zo goed mogelijk antwoord op geprobeerd te geven.
Kunt u iets vertellen over onzichtbaar hartfalen en dan met name diastolisch hartfalen. Slechte relaxatie van het hart. Is dat gevaarlijk?
Diastolisch hartfalen is inderdaad onzichtbaar hartfalen. Veel vrouwen hebben hier last van en is ook een risico als je microvasculair lijden/ coronairspasmen hebt. De pompfunctie werkt nog goed, maar de ontspanning gaat eruit. Dat kan steeds erger worden waardoor het hart stijf wordt. Hierdoor kan het hart minder goed met bloed vullen en hou je op een gegeven moment vocht vast. Dat noemen we decompensatio cordis.
Er zijn drie verschillende gradaties van het diastolische hartfalen. 1e = relaxatie stoornis. De ontspanning neemt af. Dit is de minst erge vorm waar het hart weinig last van heeft en waar u weinig van merkt. Het kan alleen verergeren naar de ergere vormen, waar u wel last van heeft. Dat is de reden om te behandelen, zodat dit niet gebeurt (/ uitgesteld wordt).
Wat is het risico als je zo af en toe last hebt van hartspasmen? Soms maanden niet en dan af en toe eens, dan weer maanden niet. Is het dan toch verstandig om medicatie te slikken.
Het risico is dat het toch op latere termijn (jaren later) een vorm van hartfalen kan geven. Dit wordt diastolisch hartfalen genoemd. Hoe vaker en langer de spasmen voorkomen, hoe meer risico. U zou bijvoorbeeld kunnen beginnen bij weinig klachten om een spray onder de tong te gebruiken. Als de klachten meermaals per week zijn en consistent (of gewoon vaak en vervelend), dan is wel het aan te raden om dagelijkse medicatie hiervoor te gaan gebruiken.
Is het slim om preventief de pil weer te gaan slikken als je 65 jaar bent?
Dat is echt afhankelijk van of en wanneer u al in de menopauze bent en of u klachten heeft. Dit is een goede vraag voor het vervolg webinar.
Maakt het uit op welk tijdstip (ochtend of avond) je Diltiazem Retard slikt? Merkte veel effect bij verschillende tijdens slikken in de ochtend, en is veel stabieler bij elke avond om zes uur slikken.
Voor iedere patiënt is dat anders. Meest gangbaar is om in de ochtend met de Retard te starten. Als er dan gemerkt wordt dat er in de avond tekort komt (zit altijd een piek in de meeste werking van een medicijn), dan zou er ook in de avond een tablet bijgeslikt kunnen worden. Sommige patiënten hebben meer baat bij alleen de avond. Dat is echt uitproberen.
Er werd aangegeven dat miskramen mogelijk in verband staan met hartproblemen, kan dit ook wanneer een ‘hart ziekte’ onder controle is en kun je hier iets aan doen?
Uit onderzoek is gebleken dat vrouwen die twee of meer miskramen hebben gehad een hoger risico hebben op hart en vaatziekten in de toekomst. Geen duidelijke reden waarom dat is. Er wordt aangenomen dat de vaatvoorziening niet goed is in de baarmoeder.
Hartziekte en zwangerschapsrisico zijn nauw met elkaar verbonden, omdat bepaalde hart- en vaatziekten het verloop van een zwangerschap kunnen beïnvloeden, en omgekeerd, zwangerschap kan het risico op hartproblemen vergroten. Om hier duidelijkheid in uw situatie over te krijgen zou mijn advies zijn om dit te overleggen met uw eigen cardioloog. Deze kent uw situatie en kan gedegen uw risico inschatten.
Is er al duidelijk of coronaire dysfunctie erfelijk is?
Erfelijkheid van coronaire dysfunctie lijkt hetzelfde te zijn als van gewoon vaatlijden van het hart. Dus indien u direct familieleden met jonge leeftijd (<55jr man, <65jaar vrouw) heeft met coronaire dysfunctie, dan is uw risico ook meer verhoogd.
Als je geen klachten hebt gehad, maar plots wel een infarct doormaakt, geen obstructie hebt in de kransslagaders. Na infarct ook klachten van spasmen en daarvoor een nitraat erbij gekregen. Blijf je dan preventief je hele leven aan de bloedverdunners, bloeddrukverlagers en statine?
Het ligt er een beetje aan wat de oorzaak is geweest.
Is het een SCAD, dan ja.
Is het de verdenking dat u een klein stolsel heeft gehad bij toch wat aderverkalking, dan is het antwoord ook ja.
Indien het alleen spasme is bij totaal schone coronairen, dan is de indicatie voor een bloedverdunner er niet. Statines helpen dan nog wel om de irritatie van de vaten te verminderen en de spasmen te verminderen. Bloeddrukverlagers zorgen over het algemeen voor minder klachten en druk op de kransslagvaten en als u hoge bloeddruk heeft met spasmen, dan zou ik het wel doorgeven. Calciumantagonisten zijn dan de beste bloeddrukverlagers, omdat ze ook goed tegen spasmen helpen (vasodilatatie zorgen). Overleg dit met uw eigen cardioloog, die kent uw situatie het beste.
Kun je HST (hormonale substitutietherapie) krijgen via de huisarts of loopt dat via de gynaecoloog?
HST kan in principe eerst gewoon bij uw huisarts indien deze zich daar bekwaam in voelt. Als u vragen heeft, klachten houdt of u liever door een specialist gezien wordt, dan adviseer ik een verwijzing naar uw gynaecoloog. Uw huisarts moet u hiervoor verwijzen, dus initiële contact zal altijd eerst via uw huisarts gaan
Kun je gewoon aan de cardioloog die je hebt, aanvragen om naar een vrouwencardioloog te mogen? Of moet je dan gewoon zelf een afspraak regelen? evt via de cardiologie consulenten?
Dat kan zeker. Zij kunnen een verwijzing maken voor u. Ook wel zo netjes dat de cardioloog dan weet dat u verder aan het zoeken bent. Wellicht zit er in hetzelfde ziekenhuis waar u bekend bent ook al een vrouwencardioloog.
Als je al tien jaar klachten hebt van overgang is het dan niet juist slecht om oestrogeen en progesteron te gebruiken? Of geeft het echt nog steeds voordelen? En niet meer risico op trombose of borstkanker?
Tien jaar is een beetje de grens om wel of niet te starten. Kan in sommige gevallen nog wel. Het kan voordelen geven voor uw klachten. Advies aan u is om dit te overleggen met een gynaecoloog. Ook is de vervolg webinar met een gynaecoloog voor u wellicht interessant.
Is er inmiddels iets bekend over de invloed van een NOVA SURE en hormooneffect en dus op wegvallen beschermende werking van de oestrogenen op de vaten?
Wat ik weet van Novasure als cardioloog is het volgende; Novasure heeft geen invloed op de hormoonhuishouding zelf, omdat het puur fysiek het baarmoederslijmvlies behandelt door middel van endometriumablatie. De veranderingen die optreden in menstruatiepatronen of andere symptomen zijn meer te wijten aan de procedure die de bloeding stopt, niet door hormonale veranderingen. Maar hier houdt mijn kennis ook op. Wellicht iets om te vragen aan een gynaecoloog bij volgende webinar?
Wat is uw advies over hoe je rekening kan houden met sporten en hartritme problemen als vrouw?
Er zijn algemene adviezen voor zowel mannen als vrouwen om te sporten met hartritmestoornissen. Zoals; begin met lage intensiteit sporten (wandelen/fietsen rustig/zwemmen/yoga). Controleer hartslag / veilige hartslagzone tijdens het trainen. Vermijd overtraining, neem rust. Symptomen in de gaten houden (flauwtes, kortademigheid, hartslag, pijn op de borst). Extreme sporten vermijden.
Dit alles is om de druk in het hart lager te houden om de ritmestoornis niet uit te lokken. Bewegen is wel voor iedereen gezond.
Tegenwoordig is er als vrouw meer aandacht voor wanneer het optimale moment is om te sporten in de cyclus. Maar heeft niet specifiek met een hartritmestoornis te maken.
Bij vragen; raadpleeg uw eigen cardioloog.
Wat hebben hormonen voor invloed op VT ventrikeltachycardie?
Hier is weinig over bekend. Oestrogeen kan effect bij fluctuaties hebben (zoals bij menopauze) op het meer hartritmestoornis. Progesteron is meer in de tweede deel van de cyclus aanwezig en helpt de bloeddruk wat te verlagen. Dit geeft minder risico op VT’s.
Is het slim om langer hormonen/pil te slikken, juist als je een aangeboren hartafwijking hebt?
Hiervoor zou ik u vooral willen adviseren om in overleg te gaan met uw congenitaal cardioloog. Die weet welke aangeboren hartafwijking u heeft en dus ook het risico op trombose in te kunnen schatten.
Zijn er studies naar extra complicaties door de overgang bij vrouwen met een aangeboren hartafwijking
Er is beperkt onderzoek geweest naar deze groep i.c.m overgang. Advies is om alert te zijn op het trombose risico bij deze groep patiënten. Zo nodig overleg met uw eigen congenitaal cardioloog.
